درمان ارتودنسی نه تنها دندانها را صاف و مرتب می‌کند، بلکه لبخندتان را نیز زیباتر می‌سازد. اما درمان ارتودنسی نیازمند مراقبتهای خاصی است. در طول درمان، باید از دندانها و براکت‌ها مراقبت کنید تا صدمه نبینند. براکت‌ها ذرات غذا را ممکن است به خود جذب کنند و این ممکن است باعث پوسیدگی دندانها و عفونت لثه شود، بنابراین بسیار مهم است که از ارتودنسی خود مراقبت کنید. در ادامه شما را با راهکارهایی آشنا می‌کنیم تا بتوانید از دندانهای خود بعد از ارتودنسی مراقبت کنیم.
مسواک زدن بعد از ارتودنسی:
مرحله اول) برای شروع، سر مسواک را با زاویه ۴۵ درجه نسبت به لثه بگیرید.
مرحله دوم) حالا مسواک را در لبه لثه، و در محل اتصال آن به دندانها نگه دارید و با حرکات جارویی از لثه به سمت لبه دندان یا حرکات چرخشی روی دندانها بکشید.
مرحله سوم) حدود ۱۰ ثانیه به هر دندان اختصاص دهید و سپس به دندان بعدی بروید. همچنین، بهتر است همیشه دندانها را با ترتیب مشخصی مسواک کنید تا چیزی جا نماند.
مرحله چهارم) از مسواک زدن براکت‌ها نیز غافل نشوید. مسواک را به حدی به براکت‌ها فشار دهید که موهای آن وارد سوراخ‌ها و زوایای براکت شوند. همچنین، زیر سیم براکت را هم با مسواک تمیز کنید. برای این کار می‌توانید از فرچه مخصوص نیز استفاده کنید.
یکی از سوالات رایج شما مراجعه کنندگان کلینیک مایا این است که ارتودنسی باعث پوسیدگی دندان می‌شود؟ من سعی کردم توی مقاله رابطه بین درمان ارتودنسی و پوسیدگی دندان به این دغدغه شما پاسخ کاملی بدهم.
مرحله پنجم) بسیار مهم است که تمام سطح دندان را تمیز کنید. پس با صبر و حوصله، این کار را انجام دهید.
مرحله ششم) برای تمیز کردن سطح دندانهای آسیاب، مسواک را روی سطح دندان به جلو و عقب بکشید.
مرحله هفتم) پس از پایان کار، خمیر دندان را بیرون تف کنید و در آینه دهانتان را بررسی کنید تا مطمئن شوید چیزی لا به لای دندانها گیر نکرده است.
مرحله هشتم: و در پایان کار الاستیک‌ها را دوباره در براکت‌ها بگذارید.
عواقب رعایت نکردن بهداشت دهان بعد از ارتودنسی:
اگر ذرات غذا بین دندانها یا براکت‌ها گیر کنند و تمیز نشوند یا پلاک‌ها پاک نشوند، باکتری‌ها شروع به فعالیت و تغذیه از این ذرات می‌کنند. این فعالیت باکتری‌ها منجر به تولید اسید می‌شود که مینای دندان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و مواد معدنی از آن جدا می‌شوند. در نتیجه، مینای دندان ضعیف می‌شود و آسیب می‌بیند. لکه‌های سفیدی در سطح دندان ایجاد می‌شود که نشان‌دهنده‌ی مرحله اول پوسیدگی دندان هستند و اگر به موقع از آنها مراقبت نشود، به پوسیدگی و کرم‌خوردگی پیشروی می‌کنند.
همچنین، پلاک‌ها و باکتری‌ها باعث تحریک و التهاب لثه می‌شوند. اگر این وضعیت ادامه یابد، میتواند به عفونت منجر شود. با پیشرفت عفونت لثه، دندان و استخوان فک نیز آسیب می‌بینند و حتی ممکن است در نهایت دندانها را از دست بدهید. بنابراین، مراقبت دقیق از بهداشت دهان و دندانها بسیار اهمیت دارد تا این مشکلات جلوگیری یا کاهش یابد.
آیا درمان ارتودنسی به دندانها آسیب می‌زند؟
در صورتی که در طول درمان ارتودنسی بهداشت دهان و مراقبت از سلامت دهانی خود را رعایت نکنید، ممکن است دندانها آسیب ببینند. با اجرای درمان ارتودنسی توسط متخصص ارتودنسی ماهر و با تجربه، خود براکت‌ها به دندانها آسیبی وارد نمی‌کنند. بنابراین، اهمیت دارد که همواره بهداشت دهانی خود را رعایت کنید تا دندانها در حین درمان و پس از آن به درستی حفظ شوند.
ارتودنسی خطر داره مگه؟ پاسخ این سوال را در مقاله خطرات و عوارض ارتودنسی چیست؟ نوشتم.
تغذیه در دوران پسا ارتودنسی:
شیرینی‌جات و غذاهای نشاسته‌ای مثل چیپس و پفک می‌توانند دندانها را خراب کنند؛ زیرا به دندانها چسبیده و اسید تولید می‌کنند که مینا را حل می‌کند. پس پس از مصرف چیزهای نشاسته‌ای، دندانها را به‌طور دقیق تمیز کنید.
از نوشیدنی‌ها و غذاهای اسیدی نیز به میزان زیاد استفاده نکنید؛ زیرا باعث اسیدی شدن محیط دهان می‌شوند و مینای دندان را فرسوده می‌کنند. بزاق مسئول خنثی‌سازی محیط اسیدی می‌باشد، اما مدتی طول می‌کشد تا این عملکرد انجام شود. اگر بلافاصله پس از خنثی‌سازی بزاق مواد اسیدی را مصرف کنید، دندانها مدت زمان طولانی در معرض اسید قرار می‌گیرند.
مصرف غذاها را به دفعات کمی محدود کنید. بهتر است سه وعده‌ی غذای اصلی و دو میان‌وعده مصرف کنید. پیوسته خوردن باعث اسیدی شدن مداوم دهان می‌شود.
بعد از هر وعده غذایی، دهان خود را با آب شستشو دهید. این کار به حفظ بهداشت دهان و کاهش اثرات غذاهای اسیدی کمک می‌کند.
بلافاصله پس از نصب براکت یا تنظیم آن، چه نوع رژیم غذایی باید رعایت کنیم؟
از همان زمانی که براکت را نصب می‌کنید یا آن را تنظیم می‌کنید، دندان‌هایتان حساس و دردناک می‌شوند. در این مدت، توصیه می‌شود غذاهای نرم مصرف کنید. برخی از غذاهای نرم که می‌توانید در این دوره مصرف کنید عبارتند از:
- پوره سیب‌زمینی
- ماست
- سوپ
- آش
- خوراک جو
- برنج نرم
- ماکارونی
- میوه‌های نرم
- پنیر نرم
- سبزیجات پخته یا نرم
- دسرهای نرم
- خورشت‌ها
- فرنی
- شله زرد
- شیر برنج
- خامه
با توجه به اینکه دندان‌هایتان در این مرحله حساس هستند، انتخاب غذاهای نرم و غیر تحریک‌کننده به سلامتی و محافظت از دندانها کمک می‌کند.
بعد از درمان ارتودنسی، می‌تونم ورزش کنم؟ این سوال خیلی از شما عزیزانه که نگران ورزش و سلامتی خود هستید. من سعی کردم توی مقاله ارتودنسی و فعالیت های ورزشی به‌صورت کامل به این دغدغه شما پاسخ بدم.
در طول دوران درمان ارتودنسی چگونه از براکت و دندانها مراقبت کنیم؟
الف) اگر متخصص ارتودنسی برای شما حلقه کشی الاستیک گذاشته است، هنگام مسواک‌زدن باید آن را در بیاورید و بعد از مسواک، دوباره بگذارید.
ب) از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
ج) مسواک شما باید موهای نرم و سر کوچک داشته باشد تا به همه‌ی نقاط دهان دسترسی داشته باشد.
د) حتماً هر روز نخ دندان بکشید. برای نخ‌کشیدن می‌توانید از ابزاری به نام نخ‌گیر (تردر) استفاده کنید.
ه) هر بار که غذا می‌خورید، دندان‌هایتان را مسواک بزنید.
نحوه مراقبت از پلاک متحرک ارتودنسی:
اگر به جای براکت از پلاک متحرک ارتودنسی مانند اینویزالاین استفاده می‌کنید، کار تمیز کردن دندانها راحت‌تر خواهد بود:
- ابتدا پلاک را در بیاورید و دندانها را مانند همیشه مسواک بزنید.
- سپس پلاک را جداگانه با مسواک تمیز کنید.
- پلاک را در دهان بگذارید.
نکات مهم در مراقبت از پلاک متحرک را باید در نظر داشته باشید:
- هرگز پلاک ارتودنسی را زیر آب داغ یا در معرض هر گونه حرارت قرار ندهید.
- هر بار که پلاک را از دهان بیرون می‌آورید، باید آن را بشویید و همچنین پیش از گذاشتن مجدد در دهان نیز بشویید.
- هنگام مسواک‌زدن و خوردن غذا، پلاک را باید از دهان خارج کنید و زمانی که پلاک در دهانتان است، نباید هیچ چیزی (به جز آب) بخورید.
- از خمیر دندان حاوی مواد ساینده (سفید کننده) برای تمیز کردن پلاک ارتودنسی استفاده نکنید.
- نوشیدنی‌های رنگ دار را زمانی که پلاک در دهانتان است، بخورید.
مراقبت های لازم، بعد از برداشتن براکت یا الاینر
پس از اتمام موفقیت‌آمیز درمان ارتودنسی، براکت یا الاینر را برای همیشه کنار می‌گذارید. اما هنوز کار شما تمام نشده است. برای حفظ دندانها به شکلی که هستند، باید مدتی از وسیله‌ای به نام ریتینر یا تثبیت کننده ارتودنسی استفاده کنید. وظیفه تثبیت کننده ارتودنسی این است که دندانها را در جای خود ثابت نگه داشته و از حرکت آنها جلوگیری کند، تا زمانی که متخصص ارتودنسی به این نتیجه برسد که دندانها به جای جدید تثبیت شده‌اند و دیگر به جای قبلی برنمی‌گردند.
پس از درمان ارتودنسی، هر شش ماه یک بار برای معاینه دندانپزشکی باید مراجعه کنید. همچنین ممکن است لازم باشد پس از در آوردن براکت، دندانهای خود را اگر جرم گرفته یا زرد و لکه‌دار شده‌اند، سفید کنید. یکی از راه‌های سفید کردن دندان، انجام بلیچینگ است.
سوالات متداول:
پس از اتمام درمان ارتودنسی، چگونه باید از ریتینر استفاده کرد؟
بعد از اتمام درمان ارتودنسی، متخصص ارتودنسی ممکن است یک ریتینر (تثبیت کننده) برای شما تهیه کند. شما باید ریتینر را طبق دستورات متخصص ارتودنسی استفاده کنید، معمولاً این کار شامل استفاده روزانه و یا شبانه از ریتینر می‌شود تا دندانها را در موقعیت جدید تثبیت کند و دندانها ثابت نگه داشته شوند.
چرا پس از ارتودنسی نیاز به مراقبتهای خاصی داریم؟
در طول درمان ارتودنسی، دندانها حساس و مستعد تغییر هستند. به همین دلیل، مراقبتهای خاصی نیاز است تا از عفونتها و مشکلات ممکنالوقوع مانند پوسیدگی دندانها و التهاب لثه جلوگیری شود.
چگونه پلاک ارتودنسی را تمیز کنیم؟
برای تمیز کردن پلاک ارتودنسی، از مسواک با سر کوچک و موهای نرم استفاده کنید. پلاک را به طور منظم بین براکت‌ها و زیر سیم‌ها تمیز کنید. همچنین، پس از خوردن هر وعده غذایی، دندانها و پلاک‌ها را به‌خوبی تمیز کنید.
چگونه از درد و حساسیت دندانها پس از ارتودنسی مراقبت کنیم؟
در ابتدای درمان ارتودنسی، ممکن است دندانها حساس و دردناک باشند. برای کاهش این حساسیت، از مسواک و خمیر دندانهای کاهنده حساسیت استفاده کنید. همچنین، مصرف غذاهای نرم و خنک میتواند به کاهش درد کمک کند. در صورت لزوم، مشاوره با متخصص ارتودنسی در مورد داروهای ضد درد نیز میتواند مفید باشد.